بررسی شواهد نحوی در قرآن

پایان نامه
چکیده

هر علمی دارای اصول و زیر ساخت های شناخته شده ای است که اندیشمندان بر پایه ی آن به پژوهش و تدوین یافته هایشان می پردازند. در زبان و ادبیات عربی صرف و نحو پایه و اساس دیگر علوم به حساب می آید ؛ به زبانی دیگر هر علمی که گفتار و نوشتار در آن به کار رود، قطعاً برگرفته از نحو و صرف است.برای پیدایش علم نحو تاریخ دقیقی در دست نیست و آرای دانشمندان در این زمینه مختلف است ؛ امّا از زمان ابو الاسود دولی تا به امروز ادیبان بسیاری به این علم اهتمام ورزیدند و بر آن شدند تا قواعد آن را تدوین نمایند که در ابتدای کار به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل گردید تا این که "سیبویه" آن را در «الکتاب» مکتوب کرد. از آن زمان تاکنون پیوسته دانشمندان نحو به تدوین قواعد این علم پرداختند؛ تا جایی که امروزه برای مطالعه ی این علم ارزشمند ده ها کتاب در دسترس می باشد. در این پژوهش برآنیم تا با استناد به آیات قرآن کریم؛ این منبع لا یزال الهی شواهد قرآنی نحوی را در کتب «مغنی اللبیب» ؛ «قطر الندی و بل الصدی »ابن هشام الانصاری ، «النحو الوافی »عباس حسن ،«جامع الدروس »شیخ مصطفی غلایینی و« شرح ابن عقیل بر الفیه ی ابن مالک »مورد ارزیابی قرار دهیم؛ به طوری که شواهد قرآنی به کار رفته در این کتب وچگونگی استناد به این آیات مورد بررسی قرار گرفته است؛ هر چند که در این زمینه تحقیقات گسترده ای صورت پذیرفته است اما پژوهش بیش تر در این زمینه ما را در رهایی از قواعد دست و پاگیر یاری نموده و دریچه ای از قواعد پرکاربرد را به رویمان می گشاید.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه ساختار نحوی- بلاغی مفعولٌ به (در ترجمه قرآن کریم)

مفعولٌ­ به از عناصر نحوی به ظاهر سهل، اما به واقع ممتنع عربی است. این عنصر نحوی از امّهات حالات نحوی و دارای بلاغت نحوی و معنایی ویژه‌ای است که در متون نحوی و زبانی کمتر بدان پرداخته­ اند. مفعولٌ­ به از نظر بلاغت نحوی- معنایی دارای معانی و مفاهیم خاصی است؛ از جمله تمامیت، کلّیت، جامعیت، شاملیت، شدت، اقتراب کامل، تحصیل و تحصّل تام و فراگیر، اختصاص یا تخصیص، تأکید و مبالغه، رسایی فزون­تر و... . این بل...

متن کامل

تضمین نحوی و اقسام آن در قرآن کریم

 قرآن کریم معجزه جاودان ادب و بلاغت است. در حوزه بلاغت مبحث ایجاز از اهمیت خاص خود برخوردار است. تضمین نحوی به عنوان نوعی از ایجاز در قرآن جلوه‌ای خاص دارد. در تضمین فعلی مضمن حفظ معنای خود، با طرز استعمال فعل دیگری از نظر تعدی یا لزوم به کار می رود و معنای آن فعل را به معنای خود اضافه می کند و بدین ترتیب جلوه بدیعی از ایجاز به دست می‌دهد. تضمین از نوع حقیقت است نه مجاز؛ زیرا در این اسلوب واژه ...

متن کامل

تحلیل نحوی-بلاغی وقف و ابتدا در قرآن کریم

1. تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین...

متن کامل

کارکرد معنائی اسلوب نحوی اشتغال در قرآن کریم

اسلوب اشتغال از دیرباز (در متون جاهلی، قرآن کریم و حدیث) تاکنون مورد استفاده عرب زبانان بوده است و به عنوان یکی از مهم‌ترین بحث‌های اختلافی همراه با تأویل و تقدیرهای مفصل، در بین یک یا چند مکتب نحوی نظیر کوفی و بصری به شمار می‌رود که بررسی این اختلافات و بیان دیدگاه‌های مختلف با هدف سهولت تعلیم، حفظ ساختار زبان، فهم بهتر، پرهیز از استعمال قواعد غیرمستعمل و حذف آن از نحو عربی است. در این مقاله ن...

متن کامل

روش‌شناسی ترجمه‌ی تضمین نحوی در برخی ترجمه‌های معاصر قرآن کریم

قرآن کریم به زبان عربی و برای هدایت جن و انس نازل شد. لازمه­ی هدایت، فهم آیات است. بی­تردید در ترجمه­ی آیات قرآن به­دلیل وجود ظرایف و دقایق مختلف صرفی و نحوی و بلاغی و... دشواری­های متعددی پیش­روی مترجمان زبان وحی هست؛ ازجمله­ی این موضوعات، رعایت مقوله­ی «تضمین» است که در قرآن، فراوان به­کار رفته است. البته این واژه، اطلاقات گوناگونی دارد که منظور در این مجال، تضمین نحوی است. فایده­ی عمده­ی تضم...

متن کامل

بررسی نحوی جملات شرطی قرآن کریم

قرآن کریم در طول چهارده قرن، اندیشه و تار و پود وجود انسان را مسخّر کرده و در قلمرو علم به عنوان مهم ترین منبع به او جهت بخشیده است. عالمان نحو نیز در بررسی های خود به این کتاب الهی مراجعه کرده اند. آن چه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته یکی از موضوعات علم نحو یعنی جمله شرط است که از سه رکن ادات شرط، فعل شرط و جواب شرط تشکیل شده و در قرآن کریم قابل بررسی است. با وجود کثرت کاربرد این نوع جملات...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023